Amsterdamse trams in Sarajevo

Hierbij het eerste deel van mijn fotoreportage van het tramnet van Sarajevo, waarbij ik mijn aandacht vestig op de voormalige Amsterdamse trams.

In april 2011 ben ik elf dagen met mijn studievereniging op pad gegaan naar Albanië en Bosnië-Herzeogovina;. Naast de diverse geografisch verantwoorde excursies naar onder meer Mostar kon ik het natuurlijk niet laten om tijdens onze drie dagen in Sarajevo even een paar vrije uurtjes uit te trekken om de trams op het tramnet van deze hoofdstad vast te leggen.

Met een oorsprong die teruggaat toch 1885, is het tramnet van Sarajevo een van de oudste van Europa. In de jaren 90 werd het net bekend door de beschietingen op de stad vanuit de nabijgelegen bergen, waardoor diverse trams volledig kapotgeschoten werden. Bovendien vielen er alleen in deze stad al 10.000 doden, maar dat valt buiten het onderwerp hier.

Het tramnet bestaat eigenlijk uit één lange lijn die loopt vanaf het centrum van Sarajevo naar de buitenwijk Ilidža. Er is 1 tramlijn die de hele lijn berijdt (lijn 3, elke 3 min.), die op een deel van het traject wordt versterkt door 2 lijnen (lijn 2, elke 8 min & lijn 5, elke 8 min.). Daarnaast is er een kleine zijtak van nog geen kilometer richting het station. Deze tak wordt zowel vanuit het centrum (lijn 1, elke 12 min) als vanuit Ilidža (lijn 4, elk kwartier) bediend met een tramlijn. Lijn 7 ben ik niet tegengekomen. In het centrum rijden de tramlijnen in een richting via een enkelsporige lus. Hoewel de conditie van de baan helaas niet bijzonder goed is, kan er door een vrijwel gehele vrije baan behoorlijk worden doorgereden. Ook midden in het centrum heeft het openbaar vervoer een eigen strook in het asfalt.

Losse kaartjes kosten €0,80 in de voorverkoop, €0,90 in de tram, geldig voor 1 rit. Ook bestaan er kaartjes voor 2, 5 en 10 ritten, de laatste voor €0,64 per rit. Verder zijn er dagkaarten en verschillende abonnementen. Er mag bij elke deur worden ingestapt, maar er is behoorlijk veel controle door losse ploegen. Bij het drukke eindpunt van de lijn in Ilidža, waar een groot busstation is, kan alleen in de tram worden ingestapt via een afgesloten perron dat toegankelijk is via een bewaakt tourniquet.

In 2008 heeft het Amsterdamse vervoerbedrijf 16 trams uit de 9-10G-serie geschonken aan GRAS, het vervoerbedrijf van Sarajevo. In Nederland waren de trams niet meer nodig door de aflevering van de 155 Combino's, die na aanpassing door Siemens betrouwbaarder werden. In deze fotoreportage komen de aan Sarajevo geschonken Amsterdamse trams aan bod. Op een later tijdstip volgen foto's van de overige trams die in april 2011 in Sarajevo aanwezig waren.